Impactbeleggen hard gemaakt

Met rapportages en doelstellingen van koplopers in de hand is het een stuk gemakkelijker om achterblijvers te stimuleren. De introductie van de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de VN werkt hierbij als katalysator.

Uitdaging bij impactbeleggen
Impactbeleggen is populair en een van de snelst groeiende beleggingscategorieën binnen asset management. Het is ook een categorie die in veel opzichten nog volop in ontwikkeling is. In een eerder blog schreef Felix Lanters, hoofd aandelen bij PGGM, over de uitdagingen die daarbij komen kijken. Een van die uitdagingen is het aanzetten van bedrijven waarin we investeren om op een meetbare manier te gaan rapporteren over de impact die zij op de maatschappij hebben. Hoe werkt dit ‘engagen’ nu eigenlijk in de praktijk?

Onze beleggingsstrategie
Wanneer we het management van een onderneming voor het eerst ontmoeten, vaak nog voor we in de aandelen belegd zijn, besteden we veel tijd aan het uiteenzetten van onze beleggingsstrategie. Hierbij benadrukken we de vier, door PFZW gekozen, thema’s waarop het pensioenfonds namens onze deelnemers impact wil genereren: Klimaatschaarste, Waterschaarste, Gezondheid(szorg) en Voedselzekerheid. Afhankelijk van het thema waarbinnen de betreffende onderneming valt, hebben wij specifieke impactmaatstaven opgesteld. Deze maatstaven zijn gelinkt aan de uitdagingen, waarvoor wij met onze impactportefeuille oplossingen proberen te creëren.

Impact meten op het thema Waterschaarste
De uitdaging op het thema Waterschaarste is het feit dat drie op de tien mensen wereldwijd geen toegang hebben tot schoon drinkwater, en zelfs zes op de tien geen toegang tot goede sanitaire voorzieningen¹. Binnen dit thema meten wij daarom de bijdrage van onze portefeuille ondernemingen op de volgende zaken:

• Jaarlijks aantal mensen met toegang tot schoon drinkwater
• Jaarlijkse afvalwaterzuivering in m3
• Jaarlijkse waterbesparing in m3

Dit lijkt simpel. Maar dat is het in de praktijk niet. Een groot aantal van de beursgenoteerde waterleveranciers kunnen (een deel) van deze cijfers nog wel opleveren omdat ze redelijk overeenkomen met hun dagelijkse operaties. Toch geldt dit niet voor alle spelers. Want wat doe je bijvoorbeeld als niet al het water langs meters loopt? Of als je niet weet hoeveel mensen er op een aansluiting zitten?

Datagebruik
In zulke gevallen proberen we de getallen te herleiden met data die we wel tot onze beschikking hebben van het betreffende bedrijf. Daarnaast ontwikkelen we ook modellen waarmee data van vergelijkbare bedrijven gebruikt kunnen worden. Daarmee meten we de impact van bedrijven waarvan deze data (nog) niet beschikbaar zijn. Uiteraard is het ontbreken van deze data dan ook zeker onderwerp van gesprek als wij het management van dergelijke bedrijven spreken.

Belang van goede infrastructuur
Een ander probleem doet zich voor bij bedrijven die zelf geen water leveren, maar industriële producten aan deze waterleveranciers. Ook deze bedrijven maken deel uit van ons beleggingsuniversum. Zij maken immers de infrastructuur mogelijk waarmee deze waterleveranciers hun klanten kunnen bedienen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan pompen, leidingen, zuiveringsinstallaties en soft- en hardware voor lekkagedetectie.

Xylem
Een goed voorbeeld van zo’n bedrijf is het Amerikaanse Xylem. Het is een van de wereldwijde marktleiders op het gebied van waterapparatuur. Het bedrijf levert niet alleen producten zoals hierboven genoemd aan (afval)waterbedrijven maar ook een hele range producten voor diverse watertoepassingen aan industriële, commerciële en zelfs particuliere klanten. Xylem behoort al jaren tot de koplopers op het gebied van milieu, maatschappij en corporate governance (ESG), iets wat ook blijkt uit de scores van bijvoorbeeld Sustainalytics en MSCI ESG Manager.

Een goede ESG-score niet voldoende
Een goede score op ESG-vlak is echter niet voldoende voor een impactbelegger. Dat komt omdat de gestelde doelstellingen op ESG-gebied vaak intern gericht zijn en minder zeggen over de daadwerkelijke impact die een bedrijf genereert voor de samenleving. Neem Xylem. In 2014 stelde het bedrijf een lijst op van sustainability doelstellingen, te behalen in vijf jaar. Het ging hierbij om onder andere de volgende zaken:

• Vermindering eigen waterverbruik met 25%
• Vermindering eigen GHG emissie met 20%
• Verhoging van de energie efficiëntie van de verkochte producten met 2%
• Verhoging van het aandeel in de omzet van producten gelanceerd in de laatste vijf jaar naar 30% (dit ook als maatstaf voor de efficiëntie van de verkochte producten)

Meerwaarde van langetermijnrelatie
Zoals blijkt uit bovenstaande doelstellingen waren deze meer gericht op de eigen onderneming en producten en niet zozeer op de te behalen impact zoals wij deze bij PGGM meten. Voor het jaar 2014 waren deze doelstellingen overigens vrij vooruitstrevend, zeker voor een Amerikaanse industriële onderneming. De evolutie van dit soort doelstellingen is vaak onderwerp van gesprek tijdens onze ontmoetingen met het management van ondernemingen. Het meest recent nog in november vorig jaar. Toen spraken we de CEO en het hoofd IR van Xylem op een conferentie in Chicago. De langetermijnrelatie die wij als grote pensioenbelegger met een onderneming opbouwen, stelt ons in staat om niet alleen van gedachten te wisselen over de financiële gang van zaken maar ook om onze visie te delen over hoe wij tegen dit soort doelstellingen aankijken.

Kleine overwinning
Het was dan ook een positief moment toen Xylem met de publicatie van het meest recente CSR-rapport ook een nieuwe set van sustainability doelstellingen voor het jaar 2025 introduceerde. De meest belangrijke van deze doelen worden door Xylem de “Signature Goals” genoemd. Het ging hierbij om onder andere de volgende zaken:

• Toegang verschaffen tot schoon water en sanitaire voorzieningen aan tenminste 20 miljoen mensen aan de bodem van de economische piramide
• Voorkomen dat 7 miljard m3 vervuild water terugstroomt in lokale wateren of gemeenschappen
• Het besparen van 16,5 miljoen m3 water met behulp van geavanceerde watertechnologieën

Het feit dat deze doelstellingen veel meer gericht zijn op te behalen impact en daarnaast ook nog eens in harde cijfers worden uitgedrukt, voelt als een kleine overwinning voor ons, als impactbelegger. In een e-mail aan investor relations complimenteerden wij het bedrijf met deze grote stap voorwaarts. In hun antwoord bedankte Xylem ons voor de geleverde ondersteuning bij de totstandkoming van de nieuwe doelen.

Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen
Uiteraard doen wij dit niet alleen. Er zijn inmiddels vele beleggers die ondernemingen aanmoedigen om te gaan rapporteren over de bijdrage die zij leveren aan de samenleving. De introductie van de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de VN (SDGs) werkt hierbij als katalysator. Ondernemingen gebruiken deze SDG’s steeds vaker als kapstok om hun (duurzaamheid)strategie aan op te hangen. We zien de SDG’s dan ook meer en meer terugkomen in (geïntegreerde) jaarverslagen en duurzaamheidsrapportages. Het is geen toeval dat de door ons gemeten impactmaatstaven grotendeels in het verlengde liggen van wat de SDG’s proberen te bewerkstelligen. Hier heeft onze Responsible Investment afdeling in samenspraak met PFZW in het verleden al grondig over nagedacht.

Stapje voor stapje
Er is een lange weg te gaan. Impactbeleggen is evolutie, geen revolutie. Voorbeelden als Xylem helpen enorm om andere bedrijven te stimuleren hetzelfde te gaan doen. Met rapportages en doelstellingen van koplopers in de hand is het een stuk gemakkelijker om achterblijvers te laten zien waar het naar toe zou moeten gaan. Zo tillen we het enigszins ongrijpbare impactbeleggen stukje bij beetje naar een meer meetbaar niveau.

¹ https://www.who.int/news-room/detail/12-07-2017-2-1-billion-people-lack-safe-drinking-water-at-home-more-than-twice-as-many-lack-safe-sanitation