Duurzaamheid loont: groeiend academisch bewijs

Grote Nederlandse pensioenfondsen hebben het afgelopen decennium in belangrijke mate de principes van verantwoord en duurzaam beleggen omarmd. Dat is begrijpelijk gezien de langetermijnhorizon die pensioenkapitaal kent. PGGM vertaalt dat zo: verantwoord belegd pensioenvermogen draagt bij aan een goed pensioen én een leefbaardere wereld. Zo’n ‘waardevolle toekomst’ draait om meer dan geld alleen.

Het rendement dat op pensioenbeleggingen wordt behaald, levert echter wel een belangrijke bijdrage aan de toekomstige pensioenuitkeringen. Het beleggen van pensioengelden maakt het mogelijk dat iedere euro premie die een pensioendeelnemer inlegt, aanzienlijk meer waard kan worden. Dit roept de vraag op: zijn duurzaam beleggen en het halen van rendement noodzakelijkerwijs met elkaar in strijd? Is het wel mogelijk om beide doelen tegelijk te na te streven?

Een substantiële meerderheid van het beschikbare onderzoek leert dat duurzame ondernemingen betere bedrijfsprestaties laten zien dan minder duurzame ondernemingen. De intuïtie hiervoor is ook helder. Duurzaam handelen kan de onderneming geld opleveren, wanneer duurzaamheid en efficiënter opereren hand in hand gaan bijvoorbeeld.

Verder zijn lange termijnbeleggers met breed gespreide beleggingsportefeuilles, zoals pensioenfondsen, er niet bij gebaat wanneer ondernemingen in excessieve mate kosten op de maatschappij afwentelen. Het is aannemelijk dat dit hoe dan ook de bedrijfswinsten van andere ondernemingen in de portefeuille negatief zal beïnvloeden.

Of duurzame beleggingen ook een beter rendement opleveren, is minder eenduidig te beantwoorden. Het empirisch onderzoek blijkt op dit vlak echter behoorlijk positief. Ondernemingen die beter scoren op duurzaamheidskenmerken, bieden volgens de resultaten van veel studies een beter rendement dan minder duurzame ondernemingen.

Vanwege de dynamische aard van financiële markten moeten we echter voorzichtig zijn bij het doortrekken van deze verwachtingen naar de toekomst. Financiële markten zijn misschien niet perfect rationeel, ze zijn wel adaptief en in staat om veel informatie te verwerken. Zo kan de toegenomen aandacht voor duurzaamheid betekenen dat ook duurzaamheidskenmerken beter door markten worden meegewogen, waarmee in het verleden geobserveerde overrendementen in de toekomst niet meer te oogsten zijn: markten hebben duurzaamheid dan ingeprijsd.

Een belegger die duurzaamheid én rendement belangrijk vindt, zoals PGGM, zal de marktomstandigheden en de beleggingsportefeuille voortdurend in de gaten moeten houden om alert te blijven op dergelijke ontwikkelingen.

Ten slotte geldt dat er overtuigende aanwijzingen zijn dat een duurzame belegger reële impact op de wereld heeft. Het is dus geen verspilde energie. De ‘sturende kracht van geld’ wordt hiermee ingezet in de richting van ondernemingen die duurzamer opereren, minder kosten op de maatschappij afwentelen en daarmee op lange termijn meer waarde kunnen creëren, voor zowel onszelf als belegger als voor de bredere maatschappij.

Al met al biedt de bestudeerde academische literatuur een steun in de rug voor beleggers die actief met duurzaamheid bezig zijn: een meerderheid van de studies suggereert dat zowel een hoger financieel als maatschappelijk rendement kan worden gehaald. Maar zoals dat ook voor ‘regulier’ beleggen geldt, moeten we alert blijven op veranderende marktomstandigheden, opdat we ons niet laten verrassen. We moeten ook blijven werken aan het verhogen van duurzaamheidsstandaarden in de markt, zodat beschikbaarheid en vergelijkbaarheid van relevante, bruikbare duurzaamheidsdata wordt vergroot.

Tevens dienen we slimme manieren te ontwikkelen om duurzaamheid mee te wegen in het ontwerp en implementatie van de beleggingsportefeuille. En laten we dit vooral niet alleen doen. Een multi-stakeholder benadering van beleggers, academici, ondernemingen, overheid, NGOs en andere stakeholders kan ons begrip van duurzaam beleggen sneller naar een hoger niveau tillen.

Lees meer in het visiestuk ‘Duurzaamheid, Rendement en de Langetermijnbelegger’.