Sustainable Finance als EU-exportartikel

Bezien vanuit het snel opkomende China, maar ook vanuit grootmacht VS ligt de Europese Unie steeds meer in de periferie van waar de economische dynamiek in de wereld zichtbaar is: in Azië.

En op grond van economische statistieken is dan de conclusie snel getrokken dat de EU op het wereldtoneel snel terrein verliest aan China en de VS. Maar als je kijkt hoe kleine nationale en grote internationale bedrijven overal dansen naar de pijpen van de EU dan ontstaat er een ander beeld. Zelfs de grote Amerikaanse platforms en Big-Tech bedrijven zoals Facebook, Google en Microsoft confirmeren zich aan de anti-kartelregels van de EU. Telkens en overal blijkt dat de strengste regels – dus die van de EU – de wereldwijde norm worden.

De Amerikaanse Columbia Law School-professor Anu Bradford heeft zich de afgelopen acht jaar verdiept in de gewenste en ongewenste invloed van de EU op de rest van de wereld. Eerder dit jaar verscheen haar boek met de titel ‘The Brussels Effect’1). Hierin beschrijft ze hoe de EU boven haar (afnemende) economische gewicht kan tillen door op allerlei terreinen standaarden te zetten voor de wereld. Neem bijvoorbeeld de nieuwe Sustainable Finance regels, die er nu uit Brussel komen.

EU en Sustainable Finance
Sustainable finance is het antwoord van de EU om verplichtingen die voortvloeien uit het klimaatakkoord van Parijs te vertalen in regels voor de financiële markten. De EU-regels moeten investeerders helpen weloverwogen investeringsbeslissingen te nemen in de klimaattransitie en zo een gelijk speelveld creëren. In 2018 volgde een actieplan met wetgevingsvoorstellen.

Financiële instellingen in de EU, waaronder Nederlandse pensioenfondsen en uitvoerders, zijn op dit moment volop bezig met de implementatie van de regelgeving en bereiden zich voor op de naleving van de nieuwe EU-taxonomie voor duurzame financiering.

Het missende puzzelstuk van de EU-agenda voor duurzame financiering blijft daar de beschikbaarheid van data van bedrijven. Niet-financiële gegevens van bedrijven en projecten zijn cruciaal om sustainable finance regels relevant te maken voor de investeringsbeslissingen van pensioenfondsen. Begin volgend jaar komt de Commissie met een voorstel om deze data beschikbaar te maken.

Naar de VS
Recent heb ik namens PGGM op een digitaal jaarcongres van de Amerikaanse alternative fund managers in een panel met vertegenwoordigers van Harvard University, JP Morgan en Marshall Wace verteld over onze betrokkenheid als onderdeel van de Nederlandse pensioensector bij deze EU-agenda. Hier ontstond een eenduidig beeld: men verwacht dat met de komst van Joe Biden de Europese sustainable finance regels naar de VS overkomen.

Dit leidde snel tot vragen over onze ervaringen met de implementatie van de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR), welke aanbevelingen we hebben voor Amerikaanse funds managers om zich op deze nieuwe realiteit voor te bereiden en waar we de grootste uitdaging zien wat betreft het vervolg van de sustainable finance agenda.

Dit vormde een goede gelegenheid om het belang van toegang tot passende en vergelijkbare data te benadrukken. En hier ligt een rol voor regelgevers om standaarden te zetten, maar ook voor fondsmanagers in alle soorten en maten om klanten in staat te stellen op basis van niet-financiële data te sturen naar een klimaat-neutrale portefeuille.

Biden-agenda
De EU heeft haar wereldwijde leiderschap op klimaatbeleid op basis van het Akkoord van Parijs vertaald zien worden in recente net zero commitments in Azië (China, Japan en Zuid-Korea) en in het VK. President-Elect Biden heeft aangegeven terug te keren naar het Akkoord van Parijs en ook voor de VS een net zero commitment na te streven.

Hiermee wordt een snelle transitie naar een net zero economie een steeds reëler perspectief voor investeerders, markten en bedrijfsleven. Het is te verwachten dat de EU in deze nieuwe economische onvermijdelijkheid haar klimaatdiplomatie kan versterken.

Het klimaatplan van Biden bevat een aantal belangrijke onderdelen die lijken op de EU Green Deal, zoals het formuleren van sectorale transition pathways met emissiedoelstellingen, het stimuleren van hernieuwbare energie en emissiehandelstarieven. Ook sustainable finance en het gebruik van de SFDR en taxonomie staan op dat lijstje 2).

Hier ontstaat veel ruimte voor samenwerking tussen de VS en de EU. Bij EU-diplomaten wordt gesproken over een mogelijke ‘race to the top’”. Vraag blijft nu nog wel hoeveel slagkracht een presidentschap van Biden presidency zal hebben om nieuwe wetgeving door de Senaat te krijgen.

In ieder geval krijgen de volgende internationale Klimaattop in Glasgow en de G7- en G20-bijeenkomsten van volgend jaar, gedreven door de Covid-crisis en de aanwezigheid van een nieuwe Amerikaanse president een andere aanblik, en kan het leiderschap van de EU op klimaat een extra impuls krijgen. Het op 11 december jongstleden gesloten EU-akkoord om in 2030 CO2-emissie met ‘tenminste 55%’ te reduceren ten opzichte van 1990 is hiervoor exemplarisch.

Bronnen:
1. Anu Bradford, The Brussels Effect, 2020
2. EU Clean Economy Briefing 28-10-2020