Kleinere arbeidscontracten kennen hoogste verzuim in zorg en welzijn

De hoogste gemiddelde verzuimcijfers doen zich voor bij zorgmedewerkers die tussen 18 en 21,6 uur per week werken. Het laagste verzuim doet zich voor bij werknemers met een contract van 36 uur of groter.

Het verband tussen verzuimpercentages en aantal contracturen komt naar voren in een onderzoek van PGGM’s verzuimdatabedrijf Vernet en stichting Het Potentieel Pakken. Het onderzoek is gebaseerd op data over een half miljoen werknemers uit de zorgbranches ziekenhuizen, gehandicaptenzorg, geestelijke gezondheidszorg, verzorging, verpleging en thuiszorg. De conclusies spreken de opvatting van zorgwerkgevers tegen dat grote contracten gepaard gaan met meer personeelsuitval en dat het verlenen van grotere contracten om die reden niet wenselijk is.

In hun verslag ‘Meer werken, minder verzuim: wens of werkelijkheid’ komen de onderzoekers tot de conclusie dat de relatie tussen contractgrootte en verzuim zichtbaar is in alle deelsectoren en in de afgelopen jaren min of meer gelijk is gebleven. Het verzuim is het hoogste in de deelsector Verzorging, Verpleging en Thuiszorg (VVT) bij medewerkers met 18 tot 25 contracturen. Dit is in de VVT ook relatief een veel voorkomende contractgrootte.

De auteurs komen tot drie mogelijke verklaringen voor het verband tussen uitval en kleinere arbeidscontracten. Veel werknemers met kleine contracten draaien korte en gebroken diensten in een steeds efficiënter rooster dat is ingericht op pieken in de zorgvraag. Voor deze medewerkers geldt dus dat letterlijk elke minuut telt. Deze ‘hyperproductiviteit’ heeft mogelijk hoge werkdruk en werkstress en daarmee verzuim tot gevolg.

Een tweede verklaring wordt gezocht in het feit dat vrouwelijke zorgmedewerkers vaak ook het overgrote deel van huishoudelijke taken en mantelzorg op zich moeten nemen. Het dragen van zo’n meervoudige last leidt mogelijk tot een te hoge ervaren werkdruk en uitval.

Ten derde wijzen de onderzoekers op de financiële kwetsbaarheid van werknemers die met kleine contracten rond moeten komen van een laag inkomen. Financiële zorgen kunnen bijdragen aan stress en verzuim.

De auteurs zien het uitbreiden van contracturen als een belangrijke oplossing voor het sterk toenemend personeelstekort in de sector zorg en welzijn. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid onderschrijft dit in haar recente rapport ‘Kiezen voor Houdbare Zorg’, maar wijst ook op de ontwikkelingen rond werkdruk en uitval die de aanpak van personeelskrapte bemoeilijken. De sector zorg en welzijn houdt rekening met 100 duizend vacatures in 2030 bij ongewijzigd beleid.

Het rapport van Vernet en HPP roept werkgevers in zorg en welzijn op hun data over verzuim en contractgrootte onder de loep te nemen en in persoonlijke gesprekken met hun personeel te verkennen of meer contracturen in hun situatie juist voor verlichting zouden kunnen zorgen.

Over PGGM
PGGM is een coöperatieve pensioenuitvoeringsorganisatie zonder winstoogmerk. Als pensioen- en vermogensbeheerder en bestuursadviseur geeft zij uitvoering aan haar maatschappelijke opdracht: zorgen voor een goede oudedagsvoorziening van 4,4 miljoen deelnemers. PGGM beheert en belegt voor haar klanten wereldwijd EUR 274 miljard (per 30 juni 2021) aan lange termijnpensioenkapitaal. Voortgekomen uit en verbonden met de sector zorg en welzijn, ontwikkelt PGGM – zelf of met strategische partners - innovatieve voorzieningen ten behoeve van arbeidsvraagstukken in deze sector. Vanuit ledenorganisatie PGGM&CO ondersteunt zij 764 duizend actieven en gepensioneerden met een achtergrond in zorg en welzijn.
www.pggm.nl.

Over Vernet
Onderzoeksbureau en kennisnetwerk Vernet is sinds 1996 marktleider in het verzamelen, benchmarken en interpreteren van HR- en verzuimgegevens in de Nederlandse zorgsector. Met inzichtelijke data wil Vernet werkgevers in afzonderlijke zorgbranches helpen om te komen tot een verhoogde inzetbaarheid van hun personeel. Vernet bedient zo’n vierhonderd zorgorganisaties met circa 600 duizend medewerkers. Vernet is een 100%-dochteronderneming van pensioenuitvoeringsorganisatie PGGM. De dienstverlening van Vernet sluit aan bij de ambitie van PGGM en Pensioenfonds Zorg en Welzijn om werkgevers en werknemers in de sector zorg en welzijn te ondersteunen. In de eerste plaats met een adequate pensioenvoorziening, maar ook door het inzetten van deskundigheid op het gebied van arbeidsmarktdata.
www.vernet.nl

Over Het Potentieel Pakken
Stichting Het Potentieel Pakken heeft als missie om het potentieel van vrouwen op de Nederlandse arbeidsmarkt optimaal te benutten met innovatieve, actiegerichte initiatieven waarbij vrouwelijk talent ingezet wordt als oplossing voor arbeidsmarktvraagstukken. Het eerste initiatief van de stichting ‘Contractuitbreiding in de Zorg’ is erop gericht arbeidstekorten in de zorg terug te dringen door de deeltijdfactor te verhogen. Dit gebeurt door intensieve trajecten in nauwe samenwerking met zorginstellingen, het houden van bootcamps om organisaties handvatten te geven met grotere contracten aan de slag te gaan en het ontwikkelen van kennis en tools, zoals de WerkUrenBerekenaar. Het tweede initiatief ‘Contractuitbreiding het Onderwijs’ is momenteel in een proeftuinfase.
www.hetpotentieelpakken.nl